Interview Cindy

Het ontwerpen en realiseren van een toegankelijke website of app is niet eenvoudig. Er zijn tientallen factoren waar rekening mee moet worden gehouden. Denk bijvoorbeeld aan het toevoegen van ondertiteling aan video’s voor slechthorende en doven, een juist kleurcontrast met de achtergrond zodat tekst goed te lezen is of het labelen van knoppen zodat deze ook met een schermlezer te begrijpen zijn.

Er dient rekening te worden gehouden met de behoefte van een groot scala aan gebruikers. Sommige van deze behoeften, zoals voor mensen met een visuele- of auditieve handicap, liggen meer voor de hand dan andere behoeften. Een goed voorbeeld daarvan zijn gebruikers met een taalontwikkelingsstoornis (TOS).

In dit artikel is het interview met ervaringsdeskundige Cindy (29) beschreven. Cindy geeft samen met haar coach Annemiek antwoord op de vragen van Digitaal Toegankelijk.com. Cindy werkt bij Kentalis, een audiologisch centrum in Arnhem. Annemiek is in dienst van Kentalis Werkpad, een onderdeel van Kentalis. In dit artikel vertelt Cindy de lezers over TOS, de implicaties die TOS heeft voor haar online bezigheden en geeft tips voor developers en marketeers die inclusieve websites willen maken.

Kun je de lezers die niet weten wat TOS is, uitleggen wat het precies inhoudt?

 “TOS staat voor taalontwikkelingsstoornis. Het gaat vooral om het verwerken van taal. Ik moet net iets meer mijn best doen om informatie en boodschappen binnen te krijgen. Daarnaast is onnodig ingewikkelde taal ook moeilijk om te begrijpen. Heldere, simpele communicatie is van groot belang. Nu, via Microsoft Teams, is het al moeilijker dan het in een 1-op-1 gesprek zou zijn geweest.

Hoe heeft TOS invloed op jouw dagelijks leven?

“Ik merk vooral dat alles heel snel gaat. Vaak wordt er een hoog tempo van mij verwacht, maar dit lukt niet. Ik moet taak voor taak werken, niet proberen om meerdere dingen tegelijkertijd te doen en al helemaal niet afgeleid worden tijdens het voltooien van deze taken.”

“Daarnaast heb ik structuur nodig, zowel op werk als privé. Op werk heb ik graag een schema met taken met daarbij de benodigde tijd per onderdeel. Dat ik duidelijk weet hoe lang onderdelen duren en wat ik van de dag kan verwachten. Ik werk samen met een collega die hetzelfde werk doet, deze collega heeft autisme en daardoor ook echt structuur nodig.”

“Verder heb ik altijd heel veel problemen met officiële brieven, zoals die van het UWV.”

Wat is er voor jou moeilijk aan deze brieven?

 “De brieven zelf zijn ingewikkeld geschreven en bestaan vaak uit de veel informatie. Er wordt te veel informatie tegelijkertijd overgebracht.”

Annemiek vult aan “Heldere communicatie is belangrijk. En daar mankeert het bij overheidsinstanties enorm aan. Wollig taalgebruik en spreekwoorden is gewoon lastig.”

 Hoe ben je erachter gekomen dat je TOS hebt?

“Dat is al vastgesteld toen ik nog klein was, ik weet niet meer precies hoe dat is gegaan.”

Annemiek vult aan: “Het is tegenwoordig een erkende stoornis. Vroeger heette het ESM, tegenwoordig heet het TOS. Nu worden kinderen er ook op gescreend. Daardoor zie je het ook meer. Wat je vaak ziet is dat kinderen gediagnosticeerd worden met TOS en dat ouders daarna denken ‘verrek, dat heb ik ook!’.”

“Aan de andere kant is er bij volwassenen nog niet zoveel onderzoek gedaan naar TOS. Op dit gebied valt nog veel te weten te komen over TOS. Bij Kentalis wordt momenteel veel onderzoek gedaan naar dit onderwerp. Cindy zelf geeft veel voorlichting over TOS, aan ouders en aan jongeren.”

Dat klinkt interessant! Wat vind je leuk aan het geven van voorlichting over TOS?

“Ik geef samen met mijn moeder voorlichting aan ouders. Ik vind het vooral bijzonder dat ik mijn ervaring kan doorgeven aan ouders van kinderen met TOS. Deze ouders leren net dat hun kind TOS heeft en zitten met zoveel vragen. Met het verhaal van mij en mijn moeder proberen wij onze informatie door te geven en hun vragen te beantwoorden.”

 Digitaal Toegankelijk.com heeft als doel om digitale omgevingen zo goed mogelijk te optimaliseren, zodat deze voor iedereen bruikbaar zijn. Wat zijn frustraties waar jij tegenaan loopt op websites, social media en apps?

“Vaak wordt je op een website doorverwezen van pagina naar pagina, waardoor ik het overzicht kwijt raakt. Ik weet door de nieuwe pagina’s niet meer waar ik heen moet. Ook vind ik het moeilijk om zoekopdrachten in bijvoorbeeld Google te formuleren. Vaak type ik ontzettend lange zinnen, omdat ik het moeilijk vind om deze zinnen in te korten.”

Zou je dan liever hebben dat nieuwe pagina’s in een apart tabblad worden geopend, of liever hetzelfde tabblad?

“Het liefste natuurlijk zo min mogelijk nieuwe pagina’s. Als er meer tabbladen zijn dan vergeet ik wat op welk tabblad stond. Liever zou ik zo veel mogelijk informatie op één pagina zien.”

Zou er een manier zijn om dit overzichtelijker te maken?

“Het beste zou zijn om met zo min mogelijk woorden de boodschap over te brengen.”

Je gaf al aan moeite hebben met de brieven van het UWV. Zijn er andere online diensten waar jij geen of slecht gebruik van kan maken?

“ Zeker de websites van het UWV en die van de Belastingdienst. Deze websites gebruiken te wollig taalgebruik waardoor de boodschap moeilijker te begrijpen is. Daarnaast staan deze sites vol met opties, waardoor het overweldigend kan zijn.”

 Zijn er andere, niet-overheidswebsites, waar je makkelijker gebruik van kunt maken?

“Ook op webshops zoals Coolblue raak ik snel het overzicht kwijt doordat ik van pagina naar pagina ga. Ik probeer het voor mezelf makkelijker te maken maar dit is tot nu toe nog niet gelukt. Er is niet echt een specifieke website die ik makkelijk kan gebruiken. RTL Nieuws kon ik voorheen goed gebruiken, totdat de hele website veranderd is. Nu is het voor mij moeilijk om artikelen te lezen.”

Wat voor telefoon gebruik je eigenlijk?

“Ik heb een iPhone en deze zou ik ook nooit veranderen naar bijvoorbeeld een Samsung. Mijn moeder heeft een Samsung gehad en daar kon ik niet mee overweg, omdat er zo veel opties waren. De iPhone is duidelijker en daardoor makkelijker te gebruiken.”

Wat zou je web developers die toegankelijke websites en apps willen maken als tip meegeven?

“Probeer vooral zo min mogelijk tekst te gebruiken om een boodschap over te brengen. Ook is het fijn als er niet continu wordt doorgelinkt naar andere pagina’s, maar informatie op de pagina zelf vermeld staat.”

Hoe hebben de maatregelen omtrent het coronavirus invloed gehad op jouw gebruik van digitale media?

Ik heb niet echt veel gewerkt thuis. Wel heb ik enkele online cursussen gevolgd, deze waren makkelijk te vinden en te volgen. Voor de rest heb ik niet veel thuis kunnen werken, want al mijn werk lag op kantoor. Van maart tot mei heb ik thuis gezeten, daarna kon ik wel weer op kantoor werken.”

Jouw werkgever is ook wel uitzonderlijk eigenlijk hè, kun je iets meer vertellen over Kentalis als werkgever en de coaching die je ontvangt vanuit deze organisatie?

“Om de 2 tot 3 weken hebben Annemiek en ik gesprekken op kantoor. Tijdens de coronaperiode is er qua coaching eigenlijk niets gebeurd, toen had ik natuurlijk ook geen hulp nodig omdat ik geen werk had. De focus van de coaching ligt namelijk echt op het werk.”

Annemiek: “Nu ken ik Cindy ook al heel lang, ik heb haar al bij meerdere werkgevers begeleid. Ik ben zelf ook in dienst van Kentalis, waardoor we een intern coachtraject op hebben kunnen zetten.”

“Verder kennen wij elkaar inmiddels zo lang dat het niet meer over functionele aspecten van werk gaat. Cindy is zo erg gegroeid dat dit niet altijd meer nodig is. Voor zaken als afspraken bij het UWV of de Belastingdienst ga ik wel vaak mee, maar qua werk is dat niet meer nodig.”

Dat is leuk om te horen! Hoe lang kennen jullie elkaar precies?

“Sinds ik 18 ben, nu al 11 jaar. Het is begonnen sinds ik zelf begon met werken eigenlijk. Er zijn wel onderbrekingen geweest tussendoor. Op momenten dat ik zelf geen werk had, was er ook geen coaching.”

“Ik heb van Annemiek veel coaching op de werkvloer gekregen bij verschillende werkgevers. Dit heeft mij geleerd om beter voor mijzelf op te komen. In het begin vond ik dit heel moeilijk, nu gaat het steeds beter.”

Heb je tips voor andere die zelf TOS hebben?

Annemiek: “Het is altijd verstandig om bij een arbeidsovereenkomst te laten checken of er begeleiding mogelijk is. Als er een diagnose is lukt dit vaak wel via het UWV, maar nog niet altijd. Instanties zoals Kentalis kunnen helpen bij het beantwoorden van vragen. Hier kunnen mensen altijd terecht.”

“Ik zou ook Spraaksaam willen vermelden. Dit is een organisatie voor jongeren, van circa 12 tot 30 jaar, met TOS. Daar worden leuke dingen gedaan voor mensen met TOS. Zo worden er dagjes uit en kampen georganiseerd. dagjes uit etc. Het is fijn om zo met jongeren die ook TOS hebben in contact te komen.”

“Sociale informatie via bijvoorbeeld WhatsApp of andere media is moeilijk te volgen. Daarom is het fijn om mensen met TOS om je heen te hebben. Als alle communicatie via social media gaat en je hebt een taalverwerkingsprobleem is dat lastig. Hierdoor kan je het gevoel krijgen dat je buiten wordt gesloten.”

Bedankt Cindy!

Hartelijk bedankt voor jullie tijd Cindy en Annemiek. Voor jongeren met TOS is het van belang om van elkaar te leren. Zo leer je beter voor jezelf op te komen. Voorlichting speelt hier een belangrijke rol in. Cindy geeft zelf samen met haar moeder voorlichting aan jongeren en ouders. Afspraken en informatie kan bij Meike worden geregeld via me.vangenugten@kentalis.nl.

Dit artikel is oorspronkelijk op Digitaal Toegankelijk.com geplaatst.

Informatie over TOS

Home